• dane techniczne
  
• elektryka
  
• wymiary samochodu
  
• ciężary samochodu
  
• osiągi samochodu
  
• kiedy to było...
  

 DANE TECHNICZNEniektórych samochodów osobowych znajdujących się na naszym rynku w roku 1970 :


Fiat 125 P

     Samochód małolitrażowy, pięcioosobowy. Silnik czterosuwowy, górnozaworowy, o pojemności 1295 cm³stopniu sprężania 9, mocy 60 KM, chłodzeniu wodnym. Instalacja elektryczna 12 V. Skrzynia biegów 4-biegowa + bieg wsteczny, całkowicie synchronizowana. Dźwignia biegów pod kierownicą. Napęd na tylne koła. Maksymalna szybkość 140 km/h(hie hie ja jechałem swoim szybciej)Zużycie paliwa - 9,5 l/100 km(i znowu mijają się z prawdą, w zimie nie łyka więcej niż 9, a latem około 7, 5 litra w mieście).Dopuszczalne obciążenie - 400 kg.


POLSKI FIAT 125 PBudowa, działanie, obsługaautor mgr inż. Roman Skwarek 1969

      Samochód Polski FIAT model 125P jest trzecim typem samochodu osobowego produkowanym przez FSO na Żeraniu, tym razem na licencji znanej włoskiej firmy FIAT. Dzięki współpracy technicznej z firmą FIAT, rynek krajowy otrzymał nowy samochód pięcioosobowy o nowoczesnej konstrukcji i technologii wytwarzania.
Zastosowane rozwiązania konstrukcyjne i technologia umożliwiają uproszczenie wielu czynności obsługowych, dają wysoki komfort jazdy, doskonałe przyspieszenia i dużą prędkość maksymalną.
      Pożądane byłoby, aby użytkownik nie zajmujący się zawodowo sprawami motoryzacji zapoznał się z budową, obsługą i eksploatacją nowoczesnego pojazdu. Przyczyni się to z pewnością do lepszej eksploatacji samochodu, obniżenia kosztów użytkowania, jak również do przedłużenia okresu jego pełnej sprawności technicznej i uniknięcia nieoczekiwanych przestojów.
      Niniejsza książka ma na celu zapoznanie Czytelników z budową samochodu i jego ciekawymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi. W szerszym zakresie ma poinformować o sposobie eksploatacji samochodu, jego obsługi i konserwacji. Książka ta rozszerza znacznie zwięzłe z konieczności informacje zawarte w "Instrukcji Obsługi", nie zastępuje ona jednak "Książki Napraw", oddzielnej pozycji przeznaczonej dla fachowców z warsztatów naprawczych.
      Samochód Polski FIAT model 125P jest równoległym do włoskiego samochodu Fiat 125 modelem w polskiej wersji. FSO będzie produkować model 125P w dwóch wersjach - z silnikiem o pojemności 1300 cm³i 1500 cm³.
      Samochód Polski FIAT model 125P jest daleko idącą modernizacją samochodu FIAT 1500; otrzymał on całkowicie nowe nadwozie o nowoczesnej, spokojnej, pełnej elegancji sylwetce, tak typowej dla włoskich samochodów. Wprowadzenie całkiem nowych hamulców tarczowych na wszystkie koła, wzmocnienie tylnego mostu oraz wiele innych zmian dają w efekcie nowy samochód o wysokim komforcie i dużym bezpieczeństwie jazdy.


........to już z innego rozdziału

...przewiduje się produkcję samochodów dla strefy zimnej i tropikalnej. Wszystkie samochody produkowane przez FSO będą przystosowane do trudniejszych warunków eksploatacji, wskutek czego ich trwałość będzie dostatecznie duża.

Model                                                   1500                               1300
Typ                                                      115C                               116C
Cykl pracy                                                               4-suwowy
Liczba cylindrów                                             4 - w układzie rzędowym
Średnica cylindra                                     77 mm                           72 mm
Skok tłoka                                             79,5 mm                         79,5 mm
Całkowita pojemność skokowa                 1481 cm³                      1295 cm³
Moc maksymalna wg DIN                           75 KM                         60 KM
Moc maksymalna wg SAE                           83 KM                         70 KM
    obie przy prędkości obrotowej           5400 obr/min                     5400 obr/min
Stopień sprężania                                     9                                     9
Maksymalny moment obrotowy wg DIN     11,8 kGm                       9,5 kGm
Maksymalny moment obrotowy wg SAE     12,5 kGm                     10,5 kGm
    oba przy prędkości obrotowej               3200 obr/min               3200 obr/min
Moc podatkowa (dane porównawcze)         16 KM                         15 KM

Kadłub silnika żeliwny
Głowica silnika - ze stopu aluminium z wstawianymi gniazdami zaworów
Wał korbowy - kuty, stalowy podparty w trzech łożyskach.
Rozrząd silnika - górnozaworowy, wał rozrządu umieszczony w kadłubie napędzany łańcuchem
Gaźnik podwójny, dolnossący z urządzeniem rozruchowym
Filtr powietrza - z papierowym wkładem filtrującym oraz tłumikiem szmerów
Paliwo - benzyna o liczbie oktanowej 92
Smarowanie pod ciśnieniem za pomocą pompy zębatej
Filtr oleju odśrodkowy i filtr bocznikowy z wkładem filtrującym tekturowym.
Zawór ograniczający ciśnienie umieszczony w pompie.
Chłodzenie obieg wody wymuszony za pomocą pompy odśrodkowej oraz termostat
Regulacja wyprzedzenia zapłonu samoczynna za pomocą regulatorów podciśnieniowego i odśrodkowego.
Sprzęgło jednotarczowe, suche, z tarczą elastyczną i tłumikiem drgań, sterowane hydraulicznie.

Przełożenia poszczególnych biegów:
    I bieg               3,75
   II bieg               2,30
  III bieg               1,49
  IV bieg               1,0
  bieg wsteczny     3,87

Hamulce zasadnicze typu Bendix :
  Przednie tarczowe
    -średnica tarczy       277 mm
    -średnica cylinderka   48 mm
  Tylne tarczowe
    -średnica tarczy       227 mm
    -średnica cylinderka   34 mm

Mechanizm wspomagający hamulce : podciśnieniowy, działający na cztery koła.
Hamulec pomocniczy działający na koła tylne
Koła jezdne z obręczami typu 4¹/₂J*13"
Ogumienie: 5,60 SR - 13"( dziś 165 SR - 13" - oczywiście dętkowe)
Ciśnienie w ogumieniu :
  -kół przednich 1,5....1,7 kG/cm²
  -kół tylnych 1,6....2,0 kG/cm²
Klimatyzacja: ogrzewanie wnętrza samochodu, odmrażanie szyby przedniej lub przewietrzanie powietrzem chwytanym znad pokrywy silnika
Jak również bezprzeciągowe przewietrzanie przy użyciu szybek obrotowych zwanych fletnerkami



ELEKTRYKA

Alternator o mocy 558 W
Akumulator 48 Ah
Dwa sygnały dźwiękowe o dźwięku harmonijnym (fanfary) uruchamiane obręczą w piaście koła kierownicy.
Spryskiwacze szyb z wtryskiem sterowanym przez pompę nożną, która jednocześnie wprawia w jednorazowy ruch wycieraki.
Dwie lampy oświetlenia silnika z wyłącznikiem zamykającym obwód prądu w chwili otwarcia pokrywy osłony silnika.
Lampka oświetlająca miejsce kierowcy w podstawie lusterka wstecznego
Światło wsteczne uruchamiane poprzez czujnik w skrzyni biegów tylko przy włączonych światłach pozycyjnych.


WYMIARY SAMOCHODU

Rozstaw osi                                                           2505 mm
Rozstaw kół przednich                                             1298 mm
Rozstaw kół tylnych                                                1275 mm
Prześwit samochodu obciążonego
  (mierzony na wysokości przedniej części rury wydechowej) 140 mm
Minimalny promień skrętu                                                 5,4 m
Maksymalna długość                                                       4233 mm
Maksymalna szerokość                                                   1625 mm
Maksymalna wysokość samochodu nieobciążonego              1440 mm
Zwis przedni                                                                 665 mm
Zwis tylny                                                                  1060 mm

Ciężar samochodu bez paliwa                                     950 kG
Ciężar samochodu gotowego do drogi                           970 kG
Dopuszczalne obciążenie                                       5 osób + 50 kG bagażu
Ciężar całkowity z dopuszczalnym obciążeniem             1370 kG
Rozkład ciężaru całkowitego na poszczególne osie:
  - oś przednia                                                         645 kG
  - oś tylna                                                             725 kG

Prędkość maksymalna z pełnym obciążeniem, na drodze poziomej o twardej, równej, suchej i czystej nawierzchni, z dotartym silnikiem.

Silnik                   115C                   116C
  I bieg             40 km/h               40 km/h
 II bieg             65 km/h               65 km/h
III bieg           100 km/h             100 km/h
IV bieg ok.       155 km/h       ok. 145 km/h
bieg wsteczny   40 km/h               40 km/h

Maksymalne pochyłości, które samochód może pokonać z pełnym obciążeniem na drodze o twardej, równej, suchej i czystej nawierzchni, z dotartym silnikiem.


Silnik                   115C                   116C
  I bieg               41%                     34%
 II bieg               23%                     19%
III bieg               13%                     10,5%
IV bieg               7,5%                     6%
bieg wsteczny     42%                     35%



     Powrót Polskiego Fiata nastąpił po 26 letniej przerwie(po Polskim Fiacie 508).W tym okresie wiele się zmieniło na świecie, zarówno w konstrukcjach samochodów, jak i w metodach ich wytwarzania. Koncerny samochodowe, przeznaczając olbrzymie środki na badania i rozwój konstrukcji, dokonały wielkiego postępu technicznego. Sprzyjała temu koninktura światowa i ogólny pęd do motoryzacji. Ilustrują to wyraźnie cyfry: podczas gdy w roku 1938 w ośmiu najbardziej zmotoryzowanych karjach świata(USA, W.Brytania, Francja, Niemcy, Kanada, Włochy, Szwecja i Japonia)liczba zarejestrowanych pojazdów mechanicznych wynosi niewiele ponad 28 milionów, to w roku 1965 wzrasta ona do 145 milionów!

     Koncepcja rozwoju przemysłu motoryzacyjnego w Polsce rodziła się nie bez poważnych trudności. Grono ludzi obdarzonych umiejętnością spojrzenia w przyszłość motoryzacji oraz zdających sobie sprawę, jak istotną rolę odgrywa ten przemysł w rozwoju wielu dziedzin gospodarki i w kwestii zatrudnienia, musiało pokonać niemałe opory, aby wreszcie uzyskać zrozumienie i poparcie dla inicjatywy zmierzającej do rozwoju przemysłu samochodów osobowych w oparciu o współpracę z którymś z czołowych producentów światowych. W połowie roku 1965 ówczesny dyrektor naczelny Zjednoczenia Przemysłu Motoryzacyjnego, tadeusz Wrzaszczyk wraz ze swoimi najbliższymi współpracownikami - zastępcą do spraw technicznych Andrzejem Jedynakiem,. zastępcą do spraw eksportu Andrzejem Góreckim oraz ówczesnym dyrektorem FSO Witoldem Drylem - przystąpili do konkretnych działań mających na celu rozbudowę Fabryki Samochodów Osobowych na Żeraniu i uruchomienie w niej produkcji nowoczesnego modelu samochodu.

     Rozglądając się w poszukiwaniu potencjalnego partnera współpracy, nie przypadkiem skierowano wzrok w stronę Turynu. Fiat dokonał w ciągu ostatniego ćwierćwiecza ogromnego skoku naprzód, stając się jednym z potentatów światowego przemysłu samochodowego. Jest wreszcie istotna sprawa - tradycji współpracy. (...)

     W dniu 22 grudnia 1965 roku zawarta została między Fiatem a Motoimportem - centralą handlu zagranicznego reprezuntującą wówczas polski przemysł motoryzacyjny(której działalność przejął następnie utworzony w 1968 roku POL-MOT)- umowa licencyjna na uruchomienie w Fabryce Samochodów Osobowych na Żeraniu produkcji nowoczesnego samochodu osobowego. Wybór padł na samochód, którego część mechaniczna wywodzi się z produkowanego w Turynie Fiata 1300/1500, karoseria wzięta została z modelu 125, którego wypuszczenie na rynek nastąpiło w 1967. Nowy samochód więc nie miał odpowiednika wśród produkowanych w Turynie, ułatwiło to uzyskanie ważnych dla strony polskiej uprawnień eksportowych na rynki zachodnie.

     Termin uruchomienia montażu - rok 1967 - jest tak krótki, że w Turynie są poważne zaniepokojeni. Dodatkową trudnością techniczną jest to, że konstrukcja nadwozia samochodu 125 nie jest jeszcze przez Fiata do końca dopracowana z uwagi na wspomniany termin uruchomienia produkcji. Ale gra warta była świeczki, chodziło bowiem o to, żeby nowy samochód z Żerania został wypuszczony tylko parę miesięcy później od turyńskiego 125. Towarzyszyła temu poważna reorganizacja całego polskiego przemysłu motoryzacyjnego, polegająca głownie na specjalizacji poszczególnych zakładów kooperujących z FSO. W kwietniu 1966 roku rozpoczęłó pracę biuro Motoimprotu w Turynie, mające za zadanie koordynację wsółpracy technicznej i handlowej między zainteresowanymi przedsiębiorstwami polskimi a biurami Fiata. W drugiej połowie 1966 roku rozpoczęła się przeprowadzana na szeroką skalę akcja szkoleniowa polskich techników w zakładach Fiata i jego kooperantów.

     Kiedy w listopadzie 1967 roku zeszły z taśmy montażowej na Żeraniu pierwsze Polskie Fiaty 125p, specjaliści włoscy uznali to za rekordowe tempo uruchomienia produkcji samochodu w historii swojej działalności licencyjnej. Tymczasem już w roku 1968 opuściło FSO 7101 Polskich Fiatów(w tym mój, numer nadwozia 003135); w każdym z następnych 3 lat następowało podwojenie prosukcji w stosunku do roku poprzedniego. W ten sposób w roku 1971 produkcja przekroczyła 60.000 sztuk wozów.

     Ruszył eksport. Najpierw do krajów socjalistycznych, z których 3 - NRD, CSRS i Węgry stały się największymi i regularnymi odbiorcami. Potem także Polskie Fiaty pojawiają się na szosach całej Europy, nie wyłączając Islandii czy Wysp Kanaryjskich. Zwiększa się z czasem udział w eksporcie krajów pozaeuropejskich: duże dostawy kierowane są do Iraku, Pakistanu, Egiptu, Libanu i inyych krajów Trzeciego Świata. Kilka krajów uruchomiło nawet montownie Polskich Fiatów. FSO dostarczała tam tzw. standardy, czyli niezmontowane zespoły samochodowe, przy czym niektóre części nie są objęte dostawą z Polski i pochodzą z produkcji lokalnej kraju przeznaczenia. Tak było w Egipcie i Kolumbii, potem z Indonezją i Tajlandią.

     A w roku 1975 wszedł w marcu nowy model, nazwany potocznie MR i zniknął symbol prężnego PRL, zwiatując narodziny tandety, bubla i cofnięcia licencji, a także firmowego znaku Fiata...

Andrzej Władyka - Fiat

---